mamwiedze.pl

Barwa ma trzy cechy: jakość, nasycenie (czystość barwy) i jasność (luminacja barwy). Kolor to jakość barwy, inaczej zwana odcieniem barwy, tonem. Jakość jest miarą stopnia odmienności jednej barwy od innej przy zachowaniu tej samej jasności i nasycenia. Tę różnicę między poszczególnymi wrażeniami barwnymi określamy, nazywając je: fiolet, czerwień, błękit itd.

 

Jaki kolor wnętrza pasuje do Ciebie? Praktyczny kurs projektowania wnętrz: projektowanie, zasady kompozycji, dobór elementów wyposażenia wnętrz. LINK SPONSOROWANY

W przeciwieństwie do wszystkich pozostałych barw, które dostrzegamy wokół siebie, a które nazywamy chromatycznymi, biel, szarości i czerń cechuje tylko jasność. Są więc one barwami, ale nie kolorami.

czerwony, pomarańczowy, żółty, zielony, niebieski, fioletowy. W próżni światło, niezależnie od barwy, rozchodzi się z identyczną prędkością. W ciałach przezroczystych poszczególne kolory światła rozchodzą się z różną prędkością - najszybciej czerwone, a najwolniej fioletowe. Dlatego światło białe, które składa się z wszystkich kolorów widzialnego pasma, rozczepia się w pryzmacie na poszczególne barwy ułożone zawsze w tej samej kolejności.

Po przeciwnych stronach koła barw leżą kolory dopełniające, które kontrastują ze sobą, podczas gdy barwy sąsiadujące - harmonizują. Wiedza o tym jest przydatna w projektowaniu zestawień kolorystycznych wnętrz, ogrodów, strojów.

Chodzi o mieszanie addytywne. W oparciu o tę zasadę pracują monitory oraz inne wyświetlacze kolorowe. Emitują one wiązki świateł w trzech kolorach: Red (czerwony), Green (zielony), Blue (niebieski) (RGB).

Chodzi o cyan, magentę i żółty. Mieszanie subtraktywne polega np. na zmieszaniu ze sobą różnych barwników lub pokryciu powierzchni nakładającymi się na siebie różnymi kolorami farb. Do uzyskiwania pełnego zestawu barw służą w tym przypadku Cyjan (błękitny), Magenta (różowoczerwony) i żółty (Yellow). W drukarstwie, opartym właśnie na mieszanie subtraktywnym wykorzystywany jest jeszcze kolor czarny (blacK) - te cztery kolory zestaw określane są jako CMYK.

 

Błękitny pokój? Wpływ kolorów w pomieszczeniu na samopoczucie. Kurs projektowania wnętrz: zasady aranżacji, dobór kolorów i wyposażenia. LINK SPONSOROWANY

Tak, za widzenie barwne odpowiada 7 milionów czopków. Receptory te odbierają światło w jednym z trzech kolorów – czerwonym, zielonym albo niebieskim. Natomiast pręciki, których jest około 120 milionów, rejestrują natężenie światła i odpowiadają za tzw. widzenie nocne. Wszystkie receptory wrażliwe na światło nazywamy zbiorczo fotoreceptorami.

Wykształcenie się funkcji rozróżniania barw do długotrwały proces, zaczynający się od 6 miesiąca życia, kiedy plamka żółta z największym skupiskiem czopków jest w pełni rozwinięta, kończący w wieku 6-8 lat, gdy dziecko osiąga pełną zdolność różnicowania kolorów. Rozróżniamy 250 czystych barw, 17 tysięcy barw mieszanych, 300 odcieni szarości, a łącznie 5 milionów odcieni barwnych.

Chodzi o zjawisko Purkiniego. Czeski fizjolog Jan Ewangelista Purkyne zauważył, że wraz ze słabnącym oświetleniem czopki odpowiedzialne za widzenie fal krótkich, czyli barwy niebieskiej, wyłączają się jako ostatnie. Kiedy robi się jeszcze ciemniej, oko widzi dzięki pręcikom, dostrzegając różnice jasności, a nie kolory.

Daltonizm, chociaż potocznie używa się tej nazwy jako synonimu nieodróżniania kolorów w ogóle, polega na myleniu barwy zielonej z czerwienią. Nazwa zaburzenia pochodzi od Johna Daltona, nazwiska odkrywcy, który najpierw opisał ją u siebie. Całkowite niewidzenie barw nazywa się monochromatyzmem.

Starzejąca się soczewka zmienia barwę od żółtej do ciemnobrunatnej. Powoduje to pochłanianie coraz większej ilość promieni krótkofalowych i znacznie gorsze postrzeganie barwy fioletowej i niebieskiej. Stąd starsi malarze stosują coraz intensywniejszy niebieski. Na widzenie trwale wpływają też choroby wątroby, mózgu, oka, niedotlenienie, zatrucia, poziom witamin, środki farmakologiczne, halucynogenne czy pobudzające (np. kofeina wzmaga wrażliwość na wszystkie barwy).

Gdy jesteśmy pobudzeni, lepiej widzimy barwy zieloną i niebieską, gorzej barwy czerwone. Nerwowy układ wegetatywny, kierujący czynnościami narządów, dzieli się na układ sympatyczny, przygotowujący organizm do wysiłku mięśniowego, oraz układ parasympatyczny, działający przeciwnie w kierunku uspokojenia. Zatem gdy następuje wzrost napięcia układu parasympatycznego i jesteśmy odprężeni – lepiej widzimy barwy czerwone, a gorzej niebieskie i zielenie.

Szarości, a także biel i czerń, należą do barw neutralnych pod względem temperatury. Jeśli jakąś szarość określamy jako ciepłą czy chłodną, oznacza to, że w kolorze tym jest domieszka innego koloru lub jest otoczony przez refleksy ochładzające lub ocieplające obserwowana barwę.

 

Oddziaływanie kolorów we wnętrzu. Praktyczny kurs projektowania wnętrz - dobór kolorów i wyposażenia, nauka projektowania, historia architektury wnętrz. LINK SPOSNOROWANY

Chodzi o synestezję. Jest to w psychologii zjawisko współwystępowania wrażeń różnego typu przy pobudzeniu receptorów jednego rodzaju, np. słuchając muzyki, można widzieć jakąś barwę, a odbierane wrażenia barwne mogą pobudzać inne zmysły, np. smak lub zapach.

Dodanie białego powoduje powiększenie, ale także przybliżenie i zwiększenie lekkości. Barwy ciemne sprawiają wrażenie bardziej oddalonych, cięższych i mniejszych. Wyjątkami od tej reguły są kolor czerwony, który tak silnie działa na człowieka, że przybliża przedmioty bardziej niż reszta kolorów oraz, kojarzony z niebem i przestrzenią, niebieski, który ma najsilniejsze własności oddalające.

Chodzi o barwy przestrzenne, zwane również objętościowymi. Wypełniają one przestrzeń trójwymiarową i związane są ze środowiskami przezroczystymi. Wrażenie barwy przestrzennej odnosimy np. podczas obserwacji wody i ognia.

Leczenie kolorami to chromoterapia. Badania nad systematyką barw doprowadziły do wyróżnienia stanów psychicznych, które związane są z poszczególnymi barwami. Wiedzę tę wykorzystuje się, projektując kolory we wnętrzach - pokojach pracy i odpoczynku, dobierając kolory strojów, ale także w leczeniu niektórych zaburzeń.

Chodzi o biel. Wiele prac naukowych wykazuje, że bez względu na obszar kulturowy, istnieje związek barw z funkcjonowaniem organizmu ludzkiego. Barwy wpływają na psychikę w aspekcie poznawczym, emocjonalnym i charakterologicznym. Wybór bieli oznacza poszukiwanie tożsamości, łączy się z pomysłowością i nowymi ideami, otwartością, ale także opisanymi w pytaniu przejawami autystycznego sposobu odczuwania i kontrolowania impulsów.

Coccus polonus, czyli czerwiec polski zwany czerwiem, to owad używany dawniej do uzyskania barwnika czerwonego. „Czerwiony” oznaczało barwiony owym czerwiem. Pod koniec średniowiecza czerwiec był eksportowany z Rzeczypospolitej do całej Europy, lecz po odkryciu Ameryki został wyparty przez koszenilę, tańszy barwnik produkowany z czerwca żyjącego na kaktusach (opuncjach). Nazwa miesiąca też pochodzi od „czerwia”.

Błękit ultramarynowy uzyskiwano z półszlachetnego lazurytu (lapis lazuli) już w starożytnym Egipcie. Stare poradniki malarskie opisują mozolne rozbijanie i szlamowanie bardzo twardego lazurytu. Trudność oddzielenia niebieskiego pigmentu sprawiała, że była to farba drogocenna. W średniowieczu malowano nią wyłącznie szaty Maryi. Dziś ze względu na koszt tego barwnika się już nie używa. Okazało się też, że jest nieodporny na kwasy siarkowe trafiające do atmosfery ze spalin.