mamwiedze.pl

Badania udowodniły, że przeciętny Polak podczas swojego życia używa w rozmowach tylko ok. dwóch tysięcy różnych słów. Podobno około 1200 słów wystarcza, żeby się bez problemów porozumiewać. A ile słów jest potrzebne, żeby wypowiadać się doskonale w języku polskim? Pierwsza odpowiedź to: wszystkie. Drugiej dostarcza nam tytuł jednego ze słowników PWN: „100 tysięcy potrzebnych słów”.

Jak poszerzyć zasób słownictwa? Kurs poprawnej polszczyzny - zwroty obcojęzyczne, styl wypowiedzi, gramatyka i interpunkcja. LINK SPONSOROWANY

Język polski jest oczywiście językiem słowiańskim, ale bardziej precyzyjnie zaliczamy go do grupy języków zachodniosłowiańskich. Wszystkie języki słowiańskie należą do rodziny języków indoeuropejskich. Grupę języków zachodniosłowiańskich uzupełniają czeski, słowacki, kaszubski, łużycki i wymarły już język połabski.

Postać, w jakiej dziś znamy język polski, jest najbliższa gwarom używanym wcześniej na terenach Wielkopolski, a także Małopolski. Duży wpływ miały na niego także języki obce, w największym stopniu łacina i język niemiecki.

Jednym z najwcześniej (wcześniej niż pozostałe wymienione wyrazy) zapożyczonych słów jest w polszczyźnie „cesarz”. Dotarło ono do nas z łaciny jeszcze przed przyjęciem chrześcijaństwa. Za pośrednictwem języka Gotów stało się uniwersalnym określeniem władcy i było zrozumiałe przez większość ówczesnych narodów.

Historia polszczyzny a dzisiejsza ortografia - czy istnieje jakiś związek? Kurs poprawnej polszczyzny - przystępne objaśnienia, przykłady, opieka nauczyciela. LINK SPONSOROWANY

Bohemizmy, nazywane też czechizmamy, to zapożyczenia z języka czeskiego. Określenie pochodzi od łacińskiej nazwy Czech, która brzmi – Bohemia. Jednym z najbardziej znanych bohemizmów w języku polskim, ale także w innych językach jest słowo „pistolet”.

Słowo „szampon” pochodzi z języka hindi, ponieważ właśnie w Indiach szampon został wymyślony. Dokładnie wywodzi się ono od czasownika „ćampna”, który oznacza „masować”. Łączy się to z rytuałem mycia włosów, podczas którego wcierano w nie różne olejki, kadzono zapachowym dymem i dokonywano relaksujących masaży głowy.

Słowo akwarela dotarło do języka polskiego z języka włoskiego, gdzie również jest nazwą techniki malarskiej. Wszystkie pozostałe słowa są zapożyczeniami z języka arabskiego.

Pod wpływem angielskiego słowa „picture” polski „obraz” także zaczął być używany w kontekście filmowym. Dziś już nikogo nie dziwi stwierdzenie „nowy obraz tego reżysera”, a jakiś czas temu byłoby ono trudne do zrozumienia.

Język się zmienia - potrafisz to zauważyć? Mów i pisz poprawnie, czyli pakrtyczny kurs poprawnej polszczyzny. LINK SPONSOROWANY

Słowo „telewizja” pochodzi z greki i łaciny. Można je podzielić na dwa elementy – pochodzący z greki „tele”, co znaczy „daleko”, i zapożyczony z łaciny „visio”, oznaczający widzenie.

Słowo „kościół” jest zapożyczeniem z łaciny, jednak po łacinie brzmi ono „castellum”. Używaną w języku polskim formę zawdzięczamy językowi czeskiemu, gdzie „castellum” przekształcono w  „kostel”, a ten stał się polskim „kościołem”.

Zwroty te są dokładnymi kalkami z języka francuskiego. Oryginalnie brzmią „point de vue” (punkt widzenia) i „ouvert sur quelquechose” (otwarty na coś).

Słowo „chleb” ma swoje korzenie w językach germańskich, a dokładniej w niemieckim, gdzie brzmiało „hlaiba”. Co ciekawe, we współczesnym języku niemieckim nie używa się już tej formy, która została zastąpiona przez zapożyczone z angielskiego „brot” (ang. bread).

Słowa te zaczęły być używane w języku polskim mniej więcej w XIII wieku. Ma to bezpośredni związek z nadawaniem polskim miastom statusów prawnych i lokowaniem ich na tzw. prawie magdeburskim. Wtedy przy okazji zapożyczania praw zapożyczano z niemieckiego także poszczególne słowa, których odpowiedników nie było w polskim.

Obecnie język polski, podobnie jak inne języki świata, czerpie słowa głównie z języka angielskiego. Wiąże się to przede wszystkim z nauką i technologią, w których dominuje nazewnictwo angielskie. Np. słowa dotyczące informatyki, łatwo utrwalające się w języku potocznym, takie jak „Internet”, „monitor” czy „joystick” są bezpośrednio zapożyczane z angielskiego. Zauważa się też zmianę wymowy niektórych francuskich zapożyczeń na angielską, np. „image” wymawia się współcześnie jako „imidż”, a nie „imaż”.

Słowo „karaoke” przybyło do Europy wprost z Japonii, ponieważ to właśnie w Japonii karaoke powstało. Słowo to praktycznie nie zmienia się, ponieważ nie było w żadnym języku europejskim jego odpowiednika, podobna sytuacja dotyczy słów „origami” czy „harakiri”.

Chodzi o słowo „herbata”, które ma bardzo długą historię. Jego część „tê” pochodzi z języka chińskiego i oznacza liście krzewu herbacianego. Z chińskiego ta cząstka trafiła do angielskiego (tea), a poprzez dodanie do niej łacińskiej cząstki „herba”, oznaczającej „zioło”, utworzył się wyraz „herbata”, który tłumaczymy dosłownie jako „zioło tê”.

"Szereg” trafił do polszczyzny z języka węgierskiego. Innymi przykładami słów pochodzących z tego języka są „leczo”, „dobosz”, „giermek” czy "orszak". Ogółem we współczesnej polszczyźnie w użyciu jest około 40 bardziej lub mniej popularnych słów pochodzenia węgierskiego.

Skansen to nazwa własna miasta, w którym stworzono pierwsze muzeum etnograficzne na wolnym powietrzu. Od tego czasu tego typu muzea zaczęto nazywać skansenami, a słowo to przyjęło się w wielu językach europejskich.

Z języka jidysz pochodzi słowo „ciuchy”. Mimo że ma w języku polskim swój odpowiednik (ubrania), nadal pozostaje w użyciu, choć tylko potocznym. Podobnymi słowami są np. „belfer”, „mamona” czy „machlojka”, które także mają korzenie w jidysz, a w polskim są wyrazami kolokwialnymi.

Zapożyczenia z języków indyjskich (tzw. hinduizmy) najczęściej przedostawały się do języków Europy, w tym do polskiego, przez język angielski. Oczywiście związane było to z kolonizacją Indii przez Brytyjczyków. W mniejszym stopniu słowa te przenosiły także języki francuski i portugalski. Najbardziej znane zapożyczenia z języków indyjskich (głównie z sanskrytu) to „weranda”, „dżungla” czy „czajnik”.